RABBİN İÇİN KURBAN KES!
Hz. Enes Radıyallahu Anh anlatıyor:
“Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir gün mescitte iken hafif bir uyku kestirmesi yaptı, sonra gülerek başını kaldırdı. Kendisine: ‘Ey Allah’ın Rasulü, niçin gülüyorsunuz?’ diye sorulunca: ‘Bana az önce şu sure nazil oldu’ deyip besmele çekti, sonuna kadar Kevser suresini okudu: “Bismillahirrahmanirrahim, Ey Muhammed! Doğrusu sana pek çok nimet vermişizdir. Öyleyse Rabbin için namaz kıl, kurban kes. Doğrusu adı sanı ortadan kalkacak olan, sana kin tutan kimsedir.”1
Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem buyurdu ki: “Allah’tan başkası namına kurban kesene Allah lanet etsin.”2
KİMLERİN KURBANI KABUL OLUR?
“Onlara, Âdem’in iki oğlunun haberini gerçek olarak anlat: Hani birer kurban takdim etmişlerdi de birisinden kabul edilmiş, diğerinden kabul edilmemişti. (Kurbanı kabul edilmeyen kardeş, kıskançlık yüzünden), ‘And olsun seni öldüreceğim’ dedi. Diğeri de: ‘Allah ancak takva sahiplerinden kabul eder’ dedi…”3
KURBAN NE ZAMAN KESİLİR?
Ümmü Seleme Radıyallahu Anhâ’dan rivayet edildiğine göre, Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu: “Kimin kesecek kurbanı varsa, zilhicce ayı (nın hilâli) girince kurbanını kesinceye kadar saçından ve tırnaklarından hiç bir şey kesmesin.”
KURBAN KESMENIN HÜKMÜ/AMACI
“Biz her ümmete kurban kesmeyi, ibadet olarak emrettik. Amaç, Allah’ın insanlara rızık olarak sunduğu hayvanları keserken O’nun adını anmaktır. İlahınız tek ilahtır, yalnız O’na boyun eğiniz. Ey Muhammed, alçak gönüllü saygılıları müjdele”4
“Biz, büyükbaş hayvanları da sizin için Allah’ın (dininin) işaretlerinden (kurban) kıldık. Onlarda sizin için hayır vardır. Şu hâlde onlar, ayakları üzerine dururken üzerlerine Allah’ın ismini anınız (ve kurban ediniz). Yan üstü yere düştüklerinde ise, artık (canı çıktığında) onlardan hem kendiniz yiyin hem de ihtiyacını gizleyen/gizlemeyen fakirlere yedirin. İşte bu hayvanları biz, şükredesiniz diye sizin istifadenize verdik.”5
KURBAN KESMENİN SEVABI
Hz. Âişe’den rivayet edildiğine göre, Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: “Âdemoğlu kurban kesme gününde Allah katında kan akıtmaktan daha sevimli bir amel işlememiştir. O kurban, kıyamet günü boynuzları, kılları ve tırnaklarıyla gelecektir. Kurbanın kanı yere düşmeden önce Allah katında hemen kabul olunur.”6
KURBAN OLABİLECEK HAYVANLAR
Nâfi Rahimehullah anlatıyor: “İbnu Ömer Radıyallahu Anhümâ kurbanlıkların: ‘Tırnaklılar (yani sığırlar) hakkında üçüncü senesine girmiş veya geçmiş, etli ayaklılar (develer) hakkında da altıncı yaşına girmiş veya geçmiş olmasını’ şart koşardı.”
KURBAN OLAMAYACAK HAYVANLAR
Ali Radıyallahu Anh anlatıyor: “Rasulullah, (kurbanlık olarak keseceğimiz hayvanın) göz ve kulaklarına dikkat etmemizi, ‘Kulağı önden delinmişi veya arkadan delinmişi veya ortadan yarılmışı veya yuvarlak delinmişi kurban yapmayın’ diye emretti”
Ubeyd İbnu Fîrüz, Bera’dan naklen, Rasulullah’ın şöyle söylediğini rivayet etmiştir: “Kurbanlıklarda körlüğü belli olan kör, hastalığı açıkça belli olan hasta, (yürümeye mâni olacak derecede) topallığı açık olan topal, iliği kurumuş zayıf hayvanın kurban edilmesi caiz değildir.”
KESİM ADABI VE YASAKLARI
Rasulullah buyurdu ki: “Allah, her şeyde iyiliği emretmiştir. Öyleyse öldürdüğünüz zaman öldürmeyi iyi yapın. Kesecek olursanız kesmeyi iyi yapın. Bıçağın ağzını bileyin. Hayvana (zahmet vermeyin) rahat ettirin.”
KURBAN KAÇ KİŞİYLE KESİLİR?
İbni Abbâs anlatıyor: “Biz, Rasulullah ile birlikte bir seferde iken Kurban Bayramı geldi. Kurban için, sığırda yedi kişi, devede on kişi ortak olduk”7
Ebu Eyyub Radıyallahu Anh anlatıyor: “Bizden biri, kendisi ve ailesi halkı için tek bir koyun kurban eder, (etinden hem yerler hem de başkalarına yedirirlerdi). Sonra insanlar, övünmeye başladılar ve (kurbanlar) bir övünme vâsıtası oldu.”
YENMESİ YASAK OLAN KESİLMİŞLER
Âişe Radıyallahu Anha anlatıyor: “Rasulullah’a soruldu; “(Müslüman) Halk bize et getiriyor, kesilirken besmele çekilip çekilmediğini bilmiyoruz, ne yapalım?” ‘Siz besmele çekin, yiyin!’ cevabını verdi”
1- Buhari
2- Müslim
3- Maide, 27
4- Hacc, 34
5- Hacc, 36
6- İbni Mâce
7- Tirmizî